Koronawirus SARS-CoV-2 (2019-nCoV) – Co powinieneś wiedzieć?

Pod koniec grudnia władze Chin poinformowały o pierwszych przypadkach zapalenia płuc spowodowanych nowym rodzajem koronawirusa 2019-nCoV, obecnie nazwanym SARS-CoV-2. Choroba, którą wywołuje wirus została nazwana COVID-19. Ponieważ dalsze szerzenie wirusa na terenie Europy jest prawdopodobne, poniżej przedstawiamy najważniejsze informacje dotyczące choroby, sposoby na zapobieganie zakażeniu oraz podajemy wiarygodne źródła informacji.

Jakie są objawy choroby COVID-19?

Główne objawy to:

• gorączka
• kaszel
• duszność

Obok wymienionych symptomów mogą pojawić się również bóle mięśni i osłabienie. Pierwsze raporty sugerują, że ból gardła i katar były rzadkie. Objawy choroby pojawiają się od 2 do 14 dni od zarażenia.

Co zrobić w przypadku pojawienia się objawów?

Przy wystąpieniu symptomów chorobowych istotna jest wizyta w rejonie występowania ogniska wirusa. Obecnie: Chiny, Włochy (region Lombardia, Wenecja Euganejska, Piemont, Emilia Romania) oraz Korea Południowa, Iran, Japonia, Tajlandia, Wietnam, Singapur i Tajwan lub bliski kontakt z osobą, u której stwierdzono zakażenie SARS-CoV-2.
Jeśli nie spełniasz tych kryteriów to zakażenie koronawirusem SARS-CoV-2 nie jest prawdopodobne.

Jeśli byłeś w regionach dotkniętych epidemią i masz objawy zakażenia nowym koronawirusem SARS-CoV-2 to bezzwłocznie powiadom stację sanitarno-epidemiologiczną (https://gis.gov.pl/mapa/) lub zgłoś się do oddziału zakaźnego, najbliższego do Twojego miejsca zamieszkania,  gdzie określony zostanie dalszy tryb postępowania.

Co zrobić po powrocie z północnych Włoch, Chin, Korei Południowej oraz innych krajów dotkniętych epidemią spowodowaną nowym koronawirusem SARS-CoV-2

Jeśli byłeś w tych krajach w ciągu ostatnich 14 dni, obserwuj codziennie swój stan zdrowia (w tym mierz temperaturę). W przypadku zaobserwowania u siebie objawów zakażenia (gorączka, kaszel, duszność) bezzwłocznie powiadom stację sanitarno-epidemiologiczną (https://gis.gov.pl/mapa/) lub zgłoś się do oddziału zakaźnego, najbliższego do twojego miejsca zamieszkania,  gdzie określony zostanie dalszy tryb postępowania.

Jak zapobiegać zakażeniu?

Na nowy typ wirusa nie istnieje jeszcze szczepionka. Nie mamy również do dyspozycji swoistego leczenia przeciwwirusowego. Z uwagi na powyższe jedyną obecnie dostępną metodą profilaktyki  jest izolowanie osób chorych oraz ścisłe przestrzeganie podstawowych zasad higieny:

• Często i długo (20 sekund!) myj ręce wodą z mydłem. Koronawirus SARS-CoV-2 jest wirusem osłonkowym, podatnym na działanie wszystkich rozpuszczalników lipidów. Ręce można również dezynfekować środkiem na bazie alkoholu (przynajmniej 60%).
• Nie dotykaj „zabrudzonymi” rękoma okolicy twarzy (przecieranie oczu, dotykanie ust).
• Podczas kaszlu zakrywaj usta i nos chusteczką albo ręką. Po użyciu chusteczki bezzwłocznie ją wyrzuć, a ręce dokładnie umyj.
• Unikaj kontaktu z osobami z gorączką i kaszlem.

Zalecenia dotyczące podróżowania

Z punktu widzenia zagrożenia epidemiologicznego, Główny Inspektor Sanitarny nie zaleca podróżowania do Chin oraz Korei Południowej, Włoch (w szczególności do regionu Lombardia, Wenecja Euganejska, Piemont, Emilia Romania), Iranu, Japonii, Tajlandii, Wietnamu, Singapuru i Tajwanu.
Szczegółowe informacje dotyczące bezpieczeństwa w poszczególnych państwach i regionach, w tym potrzebne dane kontaktowe, znajdują się na stronie Ministerstwa Spraw Zagranicznych w zakładce Informacje dla podróżujących. https://www.gov.pl/web/dyplomacja/informacje-dla-podrozujacych

Aktualną sytuacje epidemiologiczną można śledzić na stronach:

• Głównego Inspektoratu Sanitarnego (GIS)
• Europejskiego Centrum Zapobiegania i Kontroli Chorób (ECDC)
• Światowej Organizacji Zdrowia (WHO)

Jeśli chcesz wiedzieć więcej o koronawirusie SARS-CoV-2:

• Najczęściej zadawane pytania
• Informacje dla Pracodawcy

Instrukcja przygotowania zakładu pracy na wypadek rozprzestrzeniania COVID-19

Biuro Operacji Medycznych PZU Zdrowie 03.02.2020 r. (wersja 1.0)
Opracowano na podstawie rekomendacji Światowej Organizacji Zdrowia (WHO)

Pod koniec grudnia władze Chin poinformowały o pierwszych przypadkach zapaleń płuc spowodowanych nowym rodzajem koronawirusa 2019-nCoV, obecnie nazwanym SARS-CoV-2. Choroba, którą wywołuje wirus nosi nazwę COVID-19.  Ponieważ dalsze szerzenie choroby jest prawdopodobne, poniżej przedstawiamy najważniejsze informacje dotyczące przygotowania zakładu pracy oraz podajemy wiarygodne źródła informacji.

Jak szerzy się COVID-19

Chorzy na COVID-19 podczas kaszlu, kichania, mówienia uwalniają z dróg oddechowych wydzielinę, w której znajdują się wirusy. Kropelki wydzieliny zawierające wirusa osiadają na powierzchniach (biurkach, krzesłach, klawiaturach), dlatego łatwo dochodzi do zakażenia przez dotykanie rękoma zabrudzonych przedmiotów, a następnie dotykanie okolic twarzy (dotykanie ust, przecieranie oczu). Wirus przenosi się również przez bliski kontakt z osobą chorą – wdychanie bezpośrednio do dróg oddechowych. Można więc powiedzieć, że szerzy się tak samo, jak grypa.
Według informacji WHO u większości pacjentów (80%) przebieg choroby COVID-19 jest łagodny. Na ciężki przebieg narażone są przede wszystkim osoby starsze i z chorobami przewlekłymi (cukrzyca, choroby serca, choroby płuc).
Czynnikami wpływającymi na ryzyko zakażenia i ciężki przebieg choroby jest również stan immunologiczny pacjenta wynikający z naturalnej odporności i ogólnego stanu zdrowia.

Profilaktyka

Podstawowe zasady higieny, opisane poniżej, pomogą zapobiegać szerzeniu zakażeń w miejscu pracy. Działania powinny zostać podjęte nim COVID-19 zacznie się rozprzestrzeniać w rejonie/mieście działania firmy.

Czystość

• Upewniaj się, że miejsce pracy jest czyste i higieniczne.
• Powierzchnie (np. biurka i stoły) i przedmioty (np. telefony, klawiatury) należy regularnie czyścić środkami dezynfekującymi. Kontakt z przedmiotami i powierzchniami zanieczyszczonymi skażoną wydzieliną z dróg oddechowych jest jednym ze sposobów szerzenia się COVID-19.
• Zaopatrz miejsce pracy w zamykane kosze na śmieci.

Higiena rąk

• Zalecaj pracownikom, dostawcom i klientom częste i dokładne mycie rąk.
• Umieść pojemniki ze środkami do dezynfekcji rąk w widocznych i łatwo dostępnych miejscach oraz dbaj o to, by były regularnie uzupełniane.
• Porozwieszaj plakaty instruujące, jak prawidłowo myć ręce.
• Informuj o konieczności częstego mycia rąk różnymi kanałami np. podczas spotkań z pracownikami, używając narzędzi do komunikacji wewnętrznej, zaleceniami od specjalistów ds. bezpieczeństwa i higieny pracy.
• Upewnij się, że pracownicy mają dostęp do miejsc, w których mogą myć ręce wodą z mydłem.
• Pamiętaj, że higiena rąk jest ważnym elementem profilaktyki przeciwwirusowej.

Higiena podczas kaszlu i kichania

• Porozwieszaj plakaty promujące higienę podczas kaszlu i kichania (należy zakrywać usta i nos ręką lub chusteczką. Po użyciu chusteczki bezzwłocznie ją wyrzuć, a ręce dokładnie umyj).
• Zapewnij osobom z objawami zakażenia dróg oddechowych dostęp do maseczek (chirurgiczne albo o wyższych normach) i/albo chusteczek.
• Informuj o konieczności przestrzegania powyższych zasad różnymi kanałami np. podczas spotkań z pracownikami, używając narzędzi do komunikacji wewnętrznej, zaleceniami od specjalistów ds. bezpieczeństwa i higieny pracy.
• Pamiętaj, że prawidłowe nawyki podczas kaszlu i kichania są ważnym elementem profilaktyki przeciwwirusowej.

Objawy chorobowe

• Poinstruuj swoich pracowników, że w razie pojawienia się zakażeń COVID-19 w Twoim mieście/regionie, każdy kto ma gorączkę (>38C), stan podgorączkowy (>37,3C) lub objawy zakażenia dróg oddechowych (nawet niewielkie) musi zostać w domu. Dotyczy to również osób, które przyjęły leki przeciwbólowe albo przeciwzapalne. Mogą one maskować objawy zakażenia.
• Przekaż jasno pracownikom, że czas nieobecności z wyżej wymienionego powodu zostanie potraktowany jako czas zwolnienia chorobowego.
• Upewnij się, że w razie wystąpienia ognisk COVID-19 polityka dotycząca nieobecności zostanie złagodzona i będzie zgodna z wytycznymi organizacji rządowych.
• Przekazuj powyższe informacje wszystkimi kanałami komunikacji.
• Opracuj materiały informacyjne (np. plakaty) lub skorzystaj z materiałów instytucji państwowych.

Podróże służbowe

Przed podróżą

• Upewnij się, że Twoja organizacja i wszyscy pracownicy znają/wiedzą, gdzie szukać zaleceń dla podróżujących oraz aktualnych informacji o ogniskach występowania koronawirusa SARS-CoV-2.
  Informacje te są dostępne na stronach:
  • Głównego Inspektoratu Sanitarnego (GIS):  https://gis.gov.pl/kategoria/aktualnosci/ 
  • Europejskiego Centrum Zapobiegania i Kontroli Chorób (ECDC) https://www.ecdc.europa.eu/en/geographical-distribution-2019-ncov-cases 
  • Ministerstwa Spraw Zagranicznych https://www.gov.pl/web/dyplomacja/informacje-dla-podrozujacych
• Oceniaj ryzyko i korzyści związane z podróżą służbową wyłącznie na podstawie aktualnych informacji.
• Unikaj wysyłania w podróże służbowe w rejony występowania COVID-19 pracowników, którzy mogą być w grupie ryzyka ciężkiego przebiegu choroby (osoby starsze, cierpiące na choroby przewlekłe, w szczególności cukrzycę, choroby serca, choroby płuc).
• Wszyscy pracownicy podróżujący w rejony występowania COVID-19 powinni zostać poinstruowani o zasadach bezpiecznego podróżowania przez wykwalikowaną kadrę medyczną lub odpowiednie służby.
• Rozważ zaopatrzenie podróżujących w buteleczki z płynem dezynfekującym.

Podczas podróży

• Poinstruuj pracowników, aby podczas podróży często myli ręce i unikali zbliżania się (na odległość mniejszą, niż 1 metr) do osób kaszlących i kichających.
• Upewnij się, że podróżujący pracownicy wiedzą, co mają robić, gdy wystąpią u nich objawy choroby.
• W miejscach, w których stwierdzono przypadki zakażenia wirusem SARS-CoV-2 pracownicy powinni zachować szczególną ostrożność i bezwzględnie stosować się do zaleceń miejscowych władz.

Po powrocie z podróży

• Pracownicy wracający z obszarów występowania choroby COVID-19 powinni przez 14 dni codziennie monitorować swój stan zdrowia. W tym dwa razy dziennie mierzyć temperaturę.
• W przypadku zaobserwowania u siebie co najmniej jednego z objawów zakażenia (gorączka, kaszel, duszność) pracownik powinien zostać w domu, izolować się (również od członków rodziny) i powiadomić stację sanitarno-epidemiologiczną lub zgłosić się do najbliższego oddziału zakaźnego (https://gis.gov.pl/mapa/). Może również umówić wizytę telemedyczną, dzwoniąc na infolinię pod numerem telefonu: 801 405 905. Podczas wizyty powinien poinformować o odbytych w ostatnim czasie podróżach.

Plan działania

• Przygotuj miejsce pracy na wypadek wystąpienia potwierdzonych zakażeń COVID-19 w Twoim mieście/ regionie.
  • Wyznacz oddzielne pomieszczenie dla osób, u których w trakcie pracy pojawią się objawy zakażenia COVID-19. Osoba taka powinna zostać bezzwłocznie odizolowana od innych i odesłana do domu.
  • Zidentyfikuj pracowników najbardziej zagrożonych i ich wspieraj. Dotyczy to osób, które podróżowały w ostatnim czasie w rejony występowania COVID-19 oraz osoby w grupie ryzyka ciężkiego przebiegu choroby (osoby starsze, cierpiące na choroby przewlekłe, w szczególności cukrzycę, choroby serca, choroby płuc).
• Zarządź pracę zdalną. W przypadku wystąpienia COVID-19 w Twoim regionie instytucje państwowe i zdrowotne mogą odradzać podróżowanie środkami komunikacji miejskiej i zalecać unikanie zatłoczonych miejsc. Praca zdalna pozwoli podtrzymać działalność firmy przy maksymalnym bezpieczeństwie pracowników.
• Opracuj plan ciągłości działania firmy.
  • Plan przygotuje Twoją organizację na wystąpienie zakażeń COVID-19 w miejscu pracy. W przyszłości będzie przydatny dla innych zagrożeń.
  • Plan powinien określić, jak podtrzymać działalność firmy, nawet jeśli znaczna liczba pracowników i dostawców nie będzie mogła pracować.
  • Przygotuj schemat komunikacji tak, aby w chwili wdrożenia planu wszyscy pracownicy i dostawcy wiedzieli, co mają robić. Podkreślaj jak ważne jest, aby osoby z gorączką lub objawami zakażeń górnych dróg oddechowych nie przychodziły do pracy.
  • Plan powinien obejmować również przeciwdziałanie skutkom socjalnym i psychologicznym w przypadku pojawienia się zakażeń COVID-19 w miejscu pracy.
  • Skonsultuj przygotowany plan z lokalnymi władzami.

Aktualna sytuacja

Aktualną sytuację epidemiologiczną można śledzić na stronach:
Głównego Inspektoratu Sanitarnego (GIS):  https://gis.gov.pl/kategoria/aktualnosci/
Europejskiego Centrum Zapobiegania i Kontroli Chorób (ECDC): https://www.ecdc.europa.eu/en/geographical-distribution-2019-ncov-cases